Μετά τον πρώτο επιτυχημένο κύκλο της την περασμένη σεζόν και μια μεγάλη περιοδεία
ανά την Ελλάδα, ο θίασος λαϊκού θεάτρου MATICAPI επιστρέφει στην Αθήνα με τη
«Σολομώντεια Λύση» του Γιάννη Καλατζόπουλου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Τσαγκαράκη.
Πρόκειται για μία διαδραστική παιδική παράσταση με ζωντανή μουσική, γεμάτη
συμβολισμούς. Μέσα από το γέλιο και την αισιόδοξη ματιά της, έρχεται να προτείνει σ’
αυτή τη δύσκολη εποχή, την αληθινή αγάπη, την ανιδιοτέλεια, την αλληλεγγύη και το δίκιο
των πολλών, ως μόνα αντίδοτα στη ματαιοδοξία και τον ατομικισμό. Ο κος Τσαγκαράκης σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί στην παιδική παράσταση «Σολομώντεια Λύση» μίλησε μαζί μας και είχε πολλά κι ενδιαφέροντα να μας πει…
Πείτε μας λίγα λόγια για τον εαυτό σας.
Είμαι πατέρας του Νικόλα, κοινωνικά ενεργός και κάνω θέατρο 20 χρόνια ως ηθοποιός, σκηνοθέτης, συγγραφέας, δάσκαλος θεάτρου ενηλίκων, εφήβων και παιδιών, ενώ επικουρικά έχω ασχοληθεί με τη σκηνογραφία, τη θεατρική κινησιολογία, τη μουσική επένδυση στο θέατρο άλλα και την οργάνωση παραγωγής. Οραματίζομαι και παλεύω -και μέσα από το θέατρο- για έναν κόσμο χωρίς κοινωνικές ανισότητες, φραγμούς και εκμετάλλευση. Για έναν κόσμο που θα βάζει στο κέντρο τον άνθρωπο και όχι το αβυσσαλέο κέρδος των λίγων, με ό, τι αυτό συνεπάγεται.
Τι σας οδήγησε να εκφραστείτε μέσα από το θέατρο;
Νομίζω πάνω απ’ όλα η ελευθερία και η δύναμη που έχει η θεατρική τέχνη. Σίγουρα η αποστεωμένη
πραγματικότητα που ζούμε επηρεάζει όλες τις κοινωνικές λειτουργίες, άρα και το θέατρο. Απ’ αυτή τη σκοπιά ο σύγχρονος χώρος του θεάτρου κάθε άλλο παρά ελεύθερος και δυνατός είναι. Αυτό όμως δεν ισχύει και με αυτή καθαυτή την τέχνη. Ο κώδικας επικοινωνίας με το κοινό, το συγκεκριμένο πλαίσιο δράσης, η μαγική θεατρική σύμβαση, ο ποιητικός συμβολισμός και πάνω απ’ όλα η αυθύπαρκτη ζωντανή διάδραση όλων των παρευρισκόμενων την ώρα της παράστασης μπορούν να διαμορφώσουν μια απόλυτη ελευθερία έκφρασης και συνδιαλλαγής. Στοιχεία που, αν και από μονά τους δεν είναι σε θέση ν’ αλλάξουν τον κόσμο, μπορούν, εάν χρησιμοποιηθούν σε αυτή την κατεύθυνση, να διαμορφώσουν μια συνθήκη ικανή να επηρεάσει καθοριστικά αυτούς που θα τον αλλάξουν.
Συνέντευξη με τον κο Γιώργο Τσαγκαράκη, ο οποίος σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Σολομώντεια Λύση».
Πώς προσεγγίζετε μέσα από το έργο το κοινό σας που θα έλεγε κανείς ότι είναι από τη φύση του
λιγάκι απαιτητικό;
Σε εποχές τρομερής πίεσης και απογοήτευσης, το κοινό ανεξαρτήτου ηλικίας είναι πολύ δύσκολο γιατί έχει την απαίτηση από την τέχνη να επιτελέσει το σκοπό της, δηλαδή να του εξηγήσει τον κόσμο και να του δώσει διέξοδο. Είναι μια παράμετρος που στο θίασό μας πιστεύουμε ότι δε γίνεται να παραβλέψεις ό, τι θέατρο και να κάνεις. Πόσο μάλλον όταν κάνεις θέατρο για παιδιά. Δε γίνεται να θες να μιλήσεις στην αθώα ψύχη ενός παιδιού χωρίς να υπολογίζεις ότι απορροφάει σα σφουγγάρι τη ματαιότητα της εποχής μας. Απ’ την άλλη, δε γίνεται και να μην αναδεικνύεις την ατέρμονη δίψα του για ζωή, γνώση και ανακάλυψη. Κοντολογίς, σε ένα παιδί δε γίνεται ούτε να μη του δείχνεις τα «άσχημα» αλλά και ούτε να μένεις μόνο σ’ αυτά. Πρέπει να βρίσκεις τον τρόπο να του φανερώνεις ότι δίπλα στην ασχήμια υπάρχει πάντα η αγάπη, η αλληλεγγύη, η στήριξη και το δέσιμο των απλών ανθρώπων, όχι άπλα ως αντίδοτο στην αθλιότητα αλλά ως ελπιδοφόρος καρπός του τέλους της.
Η οικογένεια και το σχολείο σήμερα βοηθούν ένα παιδί να στραφεί προς το θέατρο;
Το σχολείο στη χώρα μας με βάση την ισχύουσα νομοθεσία έχει συνολικά δεκατέσσερα χρόνια
υποχρεωτικής παρακολούθησης. Εξ’ αυτών θέατρο γίνεται μόλις στα τέσσερα χρόνια, ενώ ας πούμε
Αγγλικά γίνονται και στα δεκατέσσερα. Θα έλεγε κανείς ότι κάπως έτσι τα παιδία μας σήμερα
τελειώνοντας το σχολείο θα μπορούν να μιλήσουν δύο γλώσσες αλλά δε θα είναι σε θέση να
εκφραστούν σε καμία. Μέχρι και τουλάχιστον τα μισά του προηγούμενου αιώνα, το θέατρο
δαιμονοποιούνταν ως κάτι ανήθικο, ενώ σήμερα απαξιώνεται ως κάτι τελείως άχρηστο. Και απ’ ό, τι
φαίνεται η σύγχρονη τακτική είναι αποδοτικότερη. Οπότε, όταν η σημερινή οικογένεια μεγαλώνει τα παιδιά της σε μια κοινωνία τόσο εχθρική απέναντι στις τέχνες, δεν ξέρω τι δυνατότητες της δίνονται σχετικά. Η επαφή των παιδιών με τη μουσική, το χορό και το θέατρο ως κατεξοχήν «ομαδικές τέχνες», πρώτα απ’ όλα μαθαίνει στα παιδία να εκφράζουν τις ανησυχίες και τα συναισθήματά τους, σεβόμενα τις ανησυχίες και τα συναισθήματα των υπόλοιπων μελών μιας ομάδας. Έτσι τα παιδιά κατακτούν μια υπερπολύτιμη ανθρωπινή λειτουργία, απαραίτητη για όλες τις μετέπειτα κοινωνικές τους σχέσεις. Παράλληλα τα μαθαίνει να εξηγούν και να κατανοούν πλευρές της κοινωνικής πραγματικότητας που με κανέναν άλλο τρόπο δε μπορούν. Ως θίασος, πιστεύουμε ότι ένας ωραίος κόσμος για τα παιδία δε μπορεί πάρα να είναι ένας κόσμος ελεύθερης έκφρασης, αγάπης και αλληλεγγύης και η παράστασή μας «Η Σολομώντεια λύση», θέλουμε να αποτελέσει μία συνειδητή πράξη προς αυτή την κατεύθυνση.
Ως σκηνοθέτης παραστάσεων για μικρά παιδιά, τι εμπόδια ξεπερνάτε για να ανεβάσετε μια καλή
παιδική παράσταση;
Το θέατρο για παιδιά έχει σίγουρα τις δικές του ιδιαίτερες απαιτήσεις. Πώς θα καταφέρεις να
κρατήσεις αμείωτο το ενδιαφέρον των παιδιών που μεγαλώνουν στην εποχή της εικόνας, του
ψηφιακού κόσμου, των γρήγορων εναλλαγών που κάνουν τα παιδιά πιο απαιτητικά, πιο ανυπόμονα αλλά και πιο ενημερωμένα; Αυτό το στοιχείο μας προβλημάτισε ιδιαίτερα και είναι κι ένας λόγος που συνειδητά χρησιμοποιούμε εκπλήξεις, έντονες εικόνες, καθαρή απεύθυνση. Απ’ την άλλη, ο αυθορμητισμός, η αθωότητα, η δίψα για εξερεύνηση και παιχνίδι αλλά και η αποφασιστικότητα που διακρίνει τα παιδιά, είναι στοιχεία που μπορούν να βοηθήσουν τη θεατρική σύμβαση και το γόνιμο προβληματισμό μικρών και μεγάλων. Πιστεύω ότι το μεγάλο στοίχημα για κάθε θεατράνθρωπο πρέπει να είναι το πώς θα φέρει το θέατρο στον κόσμο -άρα και στα παιδία- και όχι το αντίθετο. Ο Θίασος Λαϊκού Θεάτρου «MATICAPI» προέκυψε μετά από ένα δίχρονο Θεατρικό Εργαστήρι πάνω στα διάφορα λαϊκά είδη του παγκόσμιου θεάτρου. Η χρησιμοποίηση λαϊκών μορφών θεάτρου όπως το τσίρκο, η commedia dell arte ή ο Καραγκιόζης και απ’ την άλλη πλευρές κατεύθυνσης επικού θέατρο του Μπ. Μπρεχτ και του Ε. Πισκάτορ ή του λαϊκού θεάτρου του Π. Μπρουκ και της Α. Μνουσκίν, είναι στοιχεία ταυτότητας για το θίασό μας και ενυπάρχουν και σ’ αυτή την παράσταση. Ως θίασος πιστεύουμε σε ένα θέατρο πλατιάς απεύθυνσης μακριά από ελιτισμούς και διδακτισμούς που όμως δε θα αποτελεί ένα
«εύπεπτο» και «γρήγορο» θέαμα τύπου “fast food”, αλλά αντίθετα θα προάγει μία ρεαλιστική
αισιοδοξία για την αλλαγή του κόσμου σε μικρό ή σε μεγάλο επίπεδο. Αυτό ακριβώς προσπαθούμε και όταν κάνουμε παιδικό θέατρο.
Συνέντευξη με τον κο Γιώργο Τσαγκαράκη, ο οποίος σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Σολομώντεια Λύση».
Τι θα δούμε στην παράσταση που ετοιμάσατε για φέτος;
«Η Σολομώντεια Λύση» του Γιάννη Καλατζόπουλου είναι βασισμένη στο έργο του Λι Ξινγκντάο «Ο
Κύκλος με την κιμωλία», απ’ το οποίο εμπνεύστηκε και ο Μπρεχτ το ομώνυμο έργο του. Ο κεντρικός
μύθος οπότε, παραμένει o ίδιος. Όταν σε κάποιο μακρινό βασίλειο ξεσπάει πόλεμος ανάμεσα στο
Βασιλιά κι έναν σφετεριστή Πρίγκιπα, μία υπηρέτρια σώζει το παιδί της Βασίλισσας, όταν εκείνη το
εγκαταλείπει προκειμένου να πάρει τις γούνες και τα χρυσαφικά της. Το σώζει και το μεγαλώνει σα
δικό της παιδί. Ρισκάρει τη ζωή της αλλεπάλληλες φορές, καθώς «ο μικρός Μανουήλ» όντας γόνος της – έκπτωτης πλέον- βασιλικής οικογένειας, αποτελεί κίνδυνο για τον σφετεριστή Πρίγκιπα. Μετά από χρόνια, όταν η εξουσία αλλάζει ξανά χέρια, το παιδί γίνεται κληρονόμος μιας αμύθητης περιουσίας και η βασίλισσα γυρίζει με σκοπό να το διεκδικήσει. Εκεί τα παιδιά με τη βοήθεια ενός παράξενου δικαστή, καλούνται να απαντήσουν στον αιώνιο γρίφο: Σε ποιον ανήκει ένα παιδί και σε ποιον το γάλα για να μεγαλώσει; Όλα αυτά βεβαία, δε διαδραματίζονται στο έργο μας σε «πρώτο πρόσωπο», αλλά δημιουργούνται μπροστά στα ματιά των παιδιών. Όταν δύο αδέρφια μαλώνουν για μια κούκλα, τότε ο παππούς τους -παλιός ηθοποιός- καλεί τους θεατρίνους φίλους του και τα εγγόνια του να «παίξουν την ιστορία» και τους μικρούς μας θεατές να καθορίσουν τα σημαντικότερα γεγονότα της.
Τι σας αρέσει περισσότερο; Να κρατάτε τον ρόλο του σκηνοθέτη ή αυτόν του ηθοποιού σε μια
παράσταση;
Στ’ αλήθεια δε νομίζω ότι μπορώ να απαντήσω σ’ αυτή την ερώτηση. Μετά από είκοσι χρόνια
θεατρικής ενασχόλησης και εφόσον πια, όπως σας είπα και παραπάνω, μπλέκομαι με όλες τις πλευρές της θεατρικής δημιουργίας, είμαι πλέον πεπεισμένος ότι όλοι οι συντελεστές μιας θεατρικής παράστασης συμβάλουν καθοριστικά στη δημιουργία του καλλιτεχνικού αποτελέσματος. Οπότε δεν ξέρω πια πλευρά της θεατρικής δημιουργίας αγαπώ περισσότερο. Αυτό που σίγουρα ξέρω, είναι ότι θέλω να κάνω θέατρο που να κυοφορεί ελπίδα και να προβάλει τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου.
Πληροφορίες για την παράσταση:
«Η Σολομώντεια Λύση»
Κάθε Κυριακή στις 11:30
Στο Θέατρο Άβατον
Για παιδιά από 5 ετών
Προπώληση: https://t.ly/HGDOd
Τρέιλερ: https://youtu.be/m3m2qLthYPU
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Συνέντευξη με την αγαπημένη μας Mamatsita με αφορμή το καινούριο της βιβλίο “Μαγειρεύω Εποχές”.
